inicio • fundacion • actividades • coleccion de arte • contacto • Jan & Pepa

 

Jan van Eden

bio - biography

Verhalen van mijn leven in schooltijd

De eerste contacten met mensen, die anders waren dan wij Nederlanders, had ik in de stad Groningen. Mijn vriend Jan Hoogland, waar ik op de middelbare school 4 jaar naast zat op de schoolbank en waarmee ik ook in de weekeinden van alles samen deed binnen de zeeverkenners Vereninging De Bevers, had het vaak over de familie Jonas uit Suriname, waar hij veel contact mee had. Persoonlijk heb ik deze familie niet ontmoet, maar wel de familie Tjong Ayong die hun kinderen op de Rijks Hogere Burger School van Groningen hadden en ook uit Suriname afkomstig waren. Er waren toen der tijd niet veel meer dan die twee families uit Suriname in de stad Groningen.
In 1959 verhuisde mijn klasmaatje Jan Hoogland naar Delden en kwam ik naast Frits Tjong Ayong te zitten. Dat verliep zonder enige speciale aandacht, elke jongen was voor mij acceptabel, zonder onderscheid. Frits was niet zo extravert en hij had weinig verhalen. Na een aantal maanden zonder nieuwswaardigheden gebeurde het volgende gedurende een korte pauze in de lessen. Een achter ons zittende leerling deed iets tegen het achterhoofd van Frits, waarvan Frits dacht dat ik de schuldige was. Hij duwde mij onverwachts achterover, waardoor ik klem kwam te liggen tussen het tafelblad en de rugleuning. Hij sloeg met zij vuisten op mijn gezicht zonder dat ik mij verweren kon. Toen ik weer overeind kwam werd het gebeurde meteen duidelijk en kon ik zijn vergissing wel vergeven. Ik was fysiek sterk en kon wel tegen een stootje en het was geen reden voor een klacht. Wel moest ik de volgende dagen het verhaal steeds weer uitleggen want ik zat wel met opgezwollen paars en geel kleurend oog. Alhoewel ik in mijn lagere schooltijd voortdurend aan het vechten was, had ik het geweld afgezworen toen ik naar de HBS ging. Hier werd ik geconfronteerd met jongens die ouder en sterker waren, uit andere millieus, waar ik fysiek niet tegen opgewassen was.

Het curieuze is, dat dit incident waarbij Frits mij aftuigde, uniek is, in de zin dat ik, in mijn gehele avontuurlijke leven nooit meer zoiets heb ondergaan. Wel blijft het voor mij altijd een vraag hoe en waarom hij zo snel reageerde. Zo'n woedeuitbarsting moet wel zijn voortgekomen vanuit een innerlijke opgebouwde frustratie, mogelijk toch iets te maken met zijn “zwart-zijn” in onze toch helemaal blanke maatschappij. Van mijn kant was mijn volledige zelfzekerheid voldoende om het als eenident zonder verdere consequenties af te doen.
Zijn zus, Carry-Ann Tjong Ayong, werd hierboven in het jaar 1960 nog genoemd. Ze had nog contact met mij door haar bezoek aan de galerie Art Singel 100. In het jaar 2000 kreeg Carry een hersenbloeding waardoor zij gedeeltelijk verlamd werd, maar we zagen elkaar nog een keer in Utrecht in het jaar 2018 en hebben nog contact.
Aan zijn andere zus, Nel, heb ik leuke herinneringen van het feest van Magna Pete (de vrouwen studenten organisatie van de Universiteit van Groningen), genoemd in het jaar 1963 van mijn biografie.

 

 

 

inicio • fundacion • actividades • coleccion de arte • contacto • Jan & Pepa

 Copyright Fundación van Eden-Santolaria
For problems or questions regarding this Web site contact vanes@fundacionvanes.org.es